Zorgprofessionals

De mogelijke rol van een casemanager dementie op jonge leeftijd
In de meeste gevallen zal een casemanager dementie op jonge leeftijd in dit vroege stadium nog niet betrokken zijn. Toch mag een huisarts al bij een vermoeden van dementie een casemanager aanstellen. Als casemanager kun je in deze vroege fase bijdragen aan het proces door het bieden van inzicht en begeleiding voor zowel de werknemer als hun naasten. Het is belangrijk om de werknemer te helpen bij het verkrijgen van de juiste ondersteuning.

Door vanaf het begin een open communicatie en begeleiding te bieden, kan de werknemer zich gesteund voelen en de juiste stappen zetten om hun werk- en privéleven zo goed mogelijk voort te zetten.​​

De mogelijke rol van de casemanager dementie op jonge leeftijd op het werk
Wanneer een werknemer met dementie op jonge leeftijd nog werkzaam is, brengt dit specifieke uitdagingen met zich mee. Als casemanager dementie kun je een belangrijke schakel zijn in het begeleiden van de werknemer en diens naasten bij het maken van keuzes over werk. In deze fase is het essentieel om zowel de werknemer als de werkgever te ondersteunen in het vinden van passende oplossingen.

Wat betekent de diagnose voor werk?
Dementie betekent niet automatisch dat iemand direct moet stoppen met werken. Voor sommige werknemers biedt werk structuur en sociale contacten, terwijl anderen door cognitieve achteruitgang juist snel tegen grenzen aanlopen. Het is daarom belangrijk om samen te verkennen welke mogelijkheden er nog zijn en welke aanpassingen nodig zijn. Vragen die in deze fase belangrijk zijn:

• Hoe staat de werknemer tegenover werk, en welke rol wil hij/zij dat werk nog speelt?
• Welke ondersteuning en aanpassingen kunnen helpen om werk (tijdelijk) te blijven doen?
• Hoe kan de werknemer zo veel mogelijk regie houden over het werk?
• Welke stappen kunnen gezet worden om een goede balans te vinden tussen werk, privé en gezondheid?

Als casemanager dementie kun je op verschillende manieren ondersteunen:

Begeleiden bij het inzichtelijk maken van mogelijkheden en beperkingen: Samen met de werknemer en diens naasten in kaart brengen wat nog haalbaar is en waar ondersteuning nodig is op het werk.

Verwijzen en afstemmen met andere betrokkenen: Denk aan samenwerking met de bedrijfsarts, HR, werkgever en andere zorgprofessionals om een multidisciplinaire aanpak te waarborgen.

Ondersteunen bij gesprekken op het werk: Helpen bij het voorbereiden en begeleiden van gesprekken met de werkgever over aanpassingen en mogelijkheden binnen de eigen werkomgeving.

Voorlichting geven: Zowel de werknemer en diens naasten als de werkgever en collega’s, informeren over de impact van dementie op werk en de mogelijke scenario’s.

Verkennen van juridische en financiële regelingen: Denk aan de Wet verbetering poortwachter, WIA-trajecten en andere regelingen die van belang zijn bij (gedeeltelijke) arbeidsongeschiktheid.

Samen zoeken naar een passende oplossing
De mate waarin iemand nog kan en wil blijven werken, verschilt per persoon. Het is belangrijk om hier in een vroeg stadium over in gesprek te gaan en samen te zoeken naar een oplossing die recht doet aan de wensen en mogelijkheden van de werknemer en de werkgever. Als casemanager dementie kun je een belangrijke rol spelen in het ondersteunen van de werknemer bij het maken van keuzes over werk en het begeleiden van een zorgvuldig proces waarin de werknemer zoveel mogelijk eigen regie behoudt.

Wil je meer weten over de regelzaken rondom werk en inkomen na de diagnose? In de informatiebrochure Regelwerk rondom werk & dementie staat uitgebreide informatie over de wettelijke kaders en mogelijke vervolgstappen.​​​​

Aan het werk blijven met dementie: de mogelijke rol van de casemanager
Wanneer een werknemer de diagnose dementie krijgt, komen er veel vragen naar boven over de mogelijkheden om het werk voort te zetten en welke aanpassingen nodig zijn. Als casemanager dementie op jonge leeftijd kun je een belangrijke schakel zijn tussen de werknemer, werkgever en andere betrokkenen. Je kan de noodzakelijke ondersteuning bieden om de werknemer te helpen bij het vinden van een passende oplossing, zodat werk, indien mogelijk, kan worden voortgezet op een manier die bij de situatie past.

Een open gesprek voeren en de situatie in kaart brengen
Als casemanager is het van groot belang om eerst een open gesprek met de werknemer aan te gaan. Hoe voelt de werknemer zich met betrekking tot werk? Wat zijn de specifieke beperkingen door de dementie, maar ook de mogelijkheden? Het is essentieel om samen met de werknemer en diens naasten de situatie goed te begrijpen. Dit biedt niet alleen inzicht in wat haalbaar is en wat eventueel niet meer haalbaar is, maar ook in wat de werknemer zelf nodig heeft om het werk te blijven doen. Het gesprek is daarmee de basis voor verder advies en een plan op maat.

Advies geven over werkaanpassingen en ondersteuning op de werkvloer
Gezien de vaak complexe impact van dementie op de werknemer, kan het zijn dat er gerichte aanpassingen nodig zijn op de werkvloer. Als casemanager kun je meedenken over praktische aanpassingen, zoals het verminderen van werkdruk, het bieden van structuur, het aanpassen van werktijden of het regelen van extra begeleiding. Ook kan het creëren van een rustige en overzichtelijke werkomgeving of het verleggen van taken naar meer passende activiteiten helpen om de werknemer te ondersteunen. Daarnaast is het belangrijk om te kijken naar de haalbaarheid van deze aanpassingen op de werkvloer en regelmatig te evalueren of ze helpend zijn.

Essentiële kennis over de ziekte en de gevolgen voor werk
Een casemanager dementie op jonge leeftijd heeft niet alleen uitgebreide kennis over de ziekte dementie zelf, maar ook over de specifieke gevolgen die deze ziekte kan hebben voor het werk en de werkcapaciteit van de werknemer. Deze kennis maakt het mogelijk om gerichte en realistische keuzes te maken wat betreft werk en ondersteuning. De casemanager kan hierdoor zowel de werknemer als de werkgever begeleiden en adviseren over de impact van dementie op het functioneren op het werk.

Samenwerking met werkgever en andere betrokkenen
Als casemanager kun je nauw samenwerken met de werkgever, HR-afdeling, leidinggevenden en collega's om hen te adviseren over hoe zij de werknemer het beste kunnen ondersteunen. Je helpt hen om te begrijpen hoe dementie de werkcapaciteit beïnvloedt en welke maatregelen nodig zijn om de werknemer te begeleiden. Verder is het vaak nodig om samen te werken met een bedrijfsarts of andere zorgprofessionals om ervoor te zorgen dat alle betrokkenen goed afgestemd zijn en de werknemer de juiste begeleiding krijgt. 

Ondersteuning in de thuissituatie en werk-privé balans
Als casemanager ben je allereerst betrokken bij de thuissituatie van de werknemer. Het is belangrijk om te begrijpen hoe de zorg en het welzijn van de werknemer buiten het werk om geregeld zijn, aangezien de balans tussen werk en privé leven van cruciaal belang is bij dementie op jonge leeftijd. Je kunt advies geven over het vinden van een goede werk-privébalans, waarbij je rekening houdt met de behoeften van de werknemer, de belasting die de dementie met zich meebrengt en de wensen van de werknemer zelf. Dit kan helpen om overbelasting te voorkomen en de kwaliteit van leven te behouden.

Een plan opstellen en evalueren
Samen met de werknemer, werkgever, een bedrijfsarts en eventueel andere zorgprofessionals kun je als casemanager helpen om een plan op te stellen dat rekening houdt met de unieke situatie van de werknemer. Dit plan wordt afgestemd op de mogelijkheden en beperkingen van de werknemer en biedt een kader voor de noodzakelijke ondersteuning op de werkvloer. Het plan moet regelmatig geëvalueerd worden, zodat het altijd up-to-date is en aangepast kan worden wanneer dat nodig is.

Borging binnen de organisatie
Naast de begeleiding van de individuele werknemer kan de casemanager een bredere rol spelen in het bewustmaken en voorbereiden van organisaties op dementie op jonge leeftijd. Dit kan door:

• Trainingen of voorlichtingen te geven op de werkvloer.
• Werkgevers te ondersteunen bij het ontwikkelen van beleid rondom dementie en werk.
• Het gesprek aan te gaan over duurzame inzetbaarheid en inclusie. 

Een goed begeleid proces helpt niet alleen de werknemer en diens naasten, maar ook de werkgever en collega’s om op een respectvolle manier met een werknemer om te gaan. De casemanager speelt hierin een verbindende en adviserende rol, zodat alle betrokkenen zo goed mogelijk worden ondersteund.

Zoeken naar ervaringsdeskundigen en kennis delen
Als casemanager is het waardevol om actief op zoek te gaan naar collega-casemanagers met ervaring in het ondersteunen van werknemers met dementie. Dit kan binnen de eigen organisatie of door het aangaan van gesprekken met andere zorginstellingen. Door kennis en ervaringen uit te wisselen, kunnen nieuwe inzichten en oplossingen opgedaan worden. Het bespreken van dit onderwerp in interdisciplinaire overleggen tussen organisaties biedt de kans om samen te werken en best practices te delen. Zo ontstaat er een netwerk van steun, waarin casemanagers van elkaar kunnen leren en kennis kunnen uitwisselen over het onderwerp werk en dementie.

Ondersteuning bieden in een complexe situatie
Door je tijdig in te zetten, samen te werken met alle betrokkenen en maatwerkoplossingen te bieden, speel je als casemanager dementie op jonge leeftijd een cruciale rol in het ondersteunen van de werknemer. Je helpt hen niet alleen om hun werk zo goed mogelijk voort te zetten, maar zorgt er ook voor dat er op een zorgvuldige manier wordt omgegaan met de veranderingen die de dementie met zich meebrengt.

Er zijn hulpmiddelen op deze website te vinden, zoals de informatiebrochure Regelwerk rondom werk en dementie en de Inspiratiekit Actief blijven op de werkvloer met dementie, die kunnen helpen om deze processen te begeleiden.​​​​​​​

Wat als werken niet meer lukt?
Vroeg of laat komt er een moment dat een werknemer met dementie moet stoppen met werken, dit brengt niet alleen emotionele, maar ook praktische uitdagingen met zich mee. De casemanager dementie kan hierin een cruciale rol spelen, zowel in de begeleiding van de werknemer en diens naasten als in de samenwerking met de werkgever en andere betrokken partijen. De focus ligt op het behouden van regie, het bieden van ondersteuning en het begeleiden van de transitie naar een nieuwe levensfase.

Vroegtijdige begeleiding en advies
Als casemanager is het belangrijk om in een vroeg stadium betrokken te zijn bij het proces rondom het stoppen met werk. Een open gesprek met alle betrokkenen helpt om tijdig plannen te maken omtrent stoppen met werk en voorkomt dat de werknemer in een situatie terechtkomt waarin werken niet langer mogelijk is zonder goede afspraken of dat er keuzes worden gemaakt die negatieve gevolgen kunnen hebben voor de beoordeling van het UWV.

Ondersteunen bij het afscheid nemen van werk
Wanneer werken niet langer mogelijk is, is het belangrijk dat het afscheid goed wordt geregeld. De casemanager kan:

• De werknemer en diens naasten ondersteunen in de verwerking van deze verandering.
• Helpen bij het organiseren van een passend afscheid, afgestemd op de wensen van de werknemer.

Een zorgvuldig afscheid helpt niet alleen de werknemer, maar ook collega’s om op een positieve manier terug te kijken op de samenwerking.

Begeleiding bij uitkeringsaanvragen en praktische regelzaken
Naast de emotionele impact zijn er veel praktische zaken te regelen. De casemanager kan hierbij ondersteunen door bijvoorbeeld samen te werken met de bedrijfsarts en het UWV bij de afhandeling van de arbeidsongeschiktheidsaanvraag. Door tijdig stappen te zetten, kan de overgang naar een uitkering of andere vorm van ondersteuning soepel verlopen.

Ondersteuning bij het vinden van een nieuwe invulling
Stoppen met werken betekent niet dat iemand niets meer kan of wil doen. De casemanager kan de werknemer en naasten helpen te kijken naar nieuwe mogelijkheden, zoals:

• Vrijwilligerswerk
• Andere activiteiten en lotgenotencontact.
• Structuur en zinvolle bezigheden die passen bij de mogelijkheden van de werknemer.

Dit helpt om een gevoel van eigenwaarde en zingeving te behouden, ondanks het wegvallen van werk.​​​​​​​​​​